Η Ροζίτα Σώκου γράφει
για τον Σπύρο Φωκά
Η Ροζίτα Σώκου ζούσε στη Ρώμη, την εποχή που ο Σπύρος Φωκάς είχε πρωταγωνιστήσει με επιτυχία στη πρώτη του ιταλική ταινία « Ο θάνατος ενός φίλου» και μετά σε κάποιες άλλες και στην θρυλική « Ο Ρόκο και τ΄ αδέρφια του» του Λουκίνο Βισκόντι. Στην ανταπόκρισή της σε ελληνικό περιοδικό, αφού γράφει για τη δυσκολία των νέων και ωραίων κοριτσιών, αλλά και αγοριών, που θέλουν να γίνουν ηθοποιοί του σινεμά, αν δεν έχουν κάποιο ισχυρό προστάτη, αναναφέρεται στο Φωκά. Στον πρωτόφερτο στα στούντιο, «που δεν χρειάστηκε να βάζει μαξιλαράκι στη πολυθρόνα που καθόταν ο σκηνοθέτης, αλλά είχε τύχη»
Αποσπάσματα της ανταπόκρισης:
...Ή πρώτη ιταλική του ταινία, « Ο Θάνατος ενός φίλου», τοϋ σκηνοθέτη Φράνκο Ρόσσι, φεύγει γιά δυο φεστιβάλ, για το Λοκάρνο και για την Πούντα Ντελ Έστε και ο Σπύρος αντιπροσωπεύει την ιταλική κινηματογραφία. Δεν είναι περίεργο; "Η, μάλλον, δεν είναι πολύ ωραίο;
... Τό «Θάνατος ενός φίλου» δεν ήταν ακριβή ταινία. Γυρίστηκε όμως μέ αγάπη άπό ένα κύκλο αληθινών καλλιτεχνών, ανθρώπων μέ φινέτσα, μέ μόρφωση, πού είχαν κάτι νά πουν. Τό θέμα του ήταν τολμηρό καϊ έφερνε τόν θεατή σέ επαφή ιμέ τον ήμίκοσμο. "Εναν ήμίκοσμο αληθινό, κατοικημένον άπό ανθρώπους μέ χωριστές προσωπικότητες και δχι τά συνηθισμένα νευρόσπαστα, τις «φιγούρες», πού δηιμιουργοΰν κατά κανόνα τά πρόστυχα φίλμς τής σειράς. Ό δηιμιουργός τοΰ φίλμ, Φράνκο Ρόσσι, δεν ήθελε νά έρεθίση τό κοινό. "Ηθελε κάτι νά πή και αυτό τά κάτι ήταν σοβαρό και ποιητικό συγχρόνως. Ήταν ή Ιστορία δύο φίλων. Ό ένας ζούσε εις βάρος μιας κοινής γυναίκας. Ήταν εΰθυμος, ασυνείδητος, εκμεταλλευτής, μά είχε ένα φίλο, έναν αληθινό φίλο. Ό φίλος του ήταν απλό παιδί, καλό, τίμιο. Ό πρώτος έγινε ό κακός δαίμων τού δεύτερου, αλλά δχι άπό κακία, άπό αγάπη. Τάν παρέσυρε στή δική του λάσπη, του βρήκε μιά άλλη κοινή γυναίκα νά «προστατεύη» κι' αυτός... Στό τέλος, μια σφαίρα της αστυνομίας σκοτώνει τον «καλό». Ό «κακός» μένει άναυδος εμπρός στό πτώμα. Οί σειρήνες πλησιάζουν, οι φάροι τοϋ αυτοκινήτου τής αστυνομίας φωτίζουν, ολο και πιο κοντά, το δρόμο. Ό «κακός» μπορεί να φύγη. Μα δέν μπορεί. Γιατί ό νεκρός είναι ό «φίλος» του. Αυτό με πολύ λίγα λόγια ήταν τό θέμα, που είχε βέβαια πλούσια υπόθεση, απίστευτη λεπτότητα στην ανάλυση των χαρακτήρων και μια τέλεια ερμηνεία.
Ή τύχη, δμως, του Σπύρου είναι διαβολική πραγματικά, ή μήπως και τό τολέντο του δπως φάνηκε στο «Θάνατος ενός
φίλου» συντριπτικά - έβοήθησε σ' αυτήν; Τό γεγονός είναι πώς τον θέλησε ό Βιοκόντι γιά τήν ταινία του: «Ό Ράκο και τ' αδέλφια του». Είναι ή Ιστορία μιας οικογενείας από τό Νότο πού πάει στό Βορρά νά βρη δουλειά, γιατί ό ένας γιος κατάφερε νά έπιζήση έκεί. Ό Σπΰρος παίζει τό Ρόκο και ή μάνα του έργου είναι ή Κατίνα Παξινού. Βέβαια, καλύτερες σκηνές στο φίλμ έχουν οι προστατευόμενοι του Βισκάντι, ο Σαλβατόρι, ό Ντελόν. Μά υπάρχουν πρωταγωνισταί που δέχονται νά παίξουν τους κομπάρσους, άρκεΐ νά λάβουν μέρος σέ μιά ταινία του αναγνωρισμένου άρχοντα του ιταλικού κινηματογράφου. Και τό γεγονός δτι στην ταινία παίζουν πρώτους ρόλους δυό "Ελληνες, ή νέα και ή παλιά γενιά πλάϊ - πλάι, γιος και μάνα, Φωκάς και Παξινού, μάς γεμίζει δικαιολογημένη υπερηφάνεια. ΡΟΖΙΤΑ ΣΩΚΟΥ